“Birkaç kez orduya katılmayı denedim ama başarılı olamadım. Lütfen Çekoslovak ordusuna katılmam için bana telgrafla bir davetiye gönderin. Bilginize: 1935/37’de Liberec’teki 44. Piyade Alayı’nda ağır makineli tüfek bölüğünde çavuş olarak görev yaptım, şimdi Bata’nın yanında görev yapıyorum. Hemen yola çıkabilirim, yol masraflarını karşılayacağım, son derece sağlıklıyım. Telgrafla cevap ödendi.’
17 Şubat 1942 tarihli bir rapor, Londra’da sürgündeki Milli Savunma Bakanlığı’nın muhatabı olan, Nazi Almanyası’na karşı mücadeledeki kararlılığı, cesareti ve azmi ortaya koyuyor. Kasım 1939’un sonlarından itibaren, Rovensko pod Troskami’nin yerlisi, daha sonra Binbaşı Václav Leitensdorfer, onunla aynı konuda yorulmak bilmeden yazışmalar yaptı.
Sonunda dileği gerçekleşti ve Baťa’nın fabrikalarında çalıştığı Hindistan’dan Britanya Adaları’na geldi. 2 Ocak 1943’te ünlü RAF filosuna telsiz operatörü ve topçu olarak kabul edildi. Bu pazar memleketindeki St. Václav bir hatıra plaketinin açılışını yapacak.
Madalyalar, haçlar ve emirler
Leitensdorfer, 22 Mayıs 1945’teki son operasyonel uçuşundan döndüğünde, Liberator bombardıman uçağının kokpitindeki puanı, 53 uçuşta 578,03 çalışma saati gibi kayda değer bir rakamdı. Bu ona savaş sırasında Çekoslovak Cesaret Madalyası’nı kazandırdı. Daha sonra kendi ülkesinde iki kez Savaş Haçı veya Birinci Sınıf Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi ve Britanya’da Afrika Yıldızı, Savunma Madalyası veya Savaş Madalyası aldı.
1991 yılında anısına binbaşı rütbesini aldı. Jan ve Zdenek Railová’nın Through Obstacles to the Stars II adlı kitabı, “Uçuş koşulları çoğu zaman çok zor ve zorlu olmasına rağmen, performansında her zaman cesur ve titiz olduğunu gösterdi” diyor.
Leitensdorfer, 22 Mayıs 1945’teki son operasyonel uçuşundan döndüğünde, Liberator bombardıman uçağının (resimde görülen) kokpitindeki skoru, 53 sortide kayda değer bir 578,03 çalışma saatine ulaşmıştı.
Turnovan Karl Havlíček’e Rovensko’daki Václav Leitensdorfer için bir anma plaketi yapma fikrini veren de bu yayına dahil edilmesiydi. Askeri tarih meraklısı daha sonra tüm yönetimi kendi parasıyla üstlendi, üzerinde plaket bulunan bir anıt taş yaptırıp Bohemya Cenneti’ndeki küçük kasabaya getirdi.
“Biraz deliyim ama çocukluğumdan beri uçaklara ve onların model yapımına hayran kaldım ve RAF’ta görev yapan Çekoslovak pilotların tarihine de her zaman ilgi duydum. Rail kardeşlerin kitabını okuduğumda Binbaşı Leitensdorfer gibi bir savaşçının Rovensko’da bir şeyleri olması gerektiğini düşündüm. Ayrıca babam Rovensko’nun bir parçası olan Štěpanovice’de yaşıyor. Ve böylece işe koyuldum. Bay Raila ile temasa geçtim, o çok istekliydi ve bunu bana kutsadı, ayrıca şehirde buna büyük destek veren harika bir belediye başkanı da var,” diye itiraf etti Karel Havlíček.
Tarihi bir uçağın üst geçidi
Gelecekte pilotun üç kızını ve diğer akrabalarını bulmak istiyor. Havlíček, “Onlardan birinin gelecek yıl Rovensko’ya gelmesini istiyorum” diyor. Zengin Pazar programına da katıldı. Plakanın açılışının yanı sıra, örneğin Jan Antonín Baťa’nın birlikte uçtuğu ve daha sonra 311’inci Çekoslovak Bombalama Filosu’nda telsiz telgrafçısı olarak birlikte çalıştığı tarihi Elektra uçağının üst geçidi de hazırlandı.
“Bir dakikalık sessizlik ya da işkence istemedim. Václav neşeli, düzgün bir çocuktu, bir atletti ve onun da aynı fikirde olduğunu söyleyebilirim. Ve muhtemelen o da benimle aynı fikirde çünkü bana havanın güzel olmasını emretmişti. Aptalca bir şey yapsaydım kesinlikle bana haber verirdi” diye gülümsüyor Havlíček.
Rovinj kilisesinde saat 13.30’da başlayan Pazar günkü etkinliğin bir diğer ilgi çekici özelliği ise Çek Spitfire Kulübü’nün sorumlu olduğu bir Spitfire savaş uçağının 1:1 ölçekli replikasıyla bir dönem RAF kampının gösterilmesi. Karel Havlíček, “Kopya reçineden yapılmış, ancak aynı zamanda yavaş yavaş eklenen birkaç orijinal parça da içeriyor” diye ekliyor.
Baba oğluyla gurur duydu
İnsanlık tarihinin en büyük savaşının sona ermesinin ardından Václav Leitensdorfer’in ailesinin ve yakınlarının kaderi de ilginç ve aynı zamanda üzücü. 6 Kasım 1913’te doğan savaş kahramanı, 19 Mayıs 1984’teki ölümüne kadar Manş Denizi’nin öbür tarafında kaldı.
Přes očky ke hvězdám II kitabından bahsedelim: “Şubat 1948 geldi (…) İki yaş küçük olan Rahibe Bozena, Ulusal Cephe’nin yerel eylem komitesinin aktif bir üyesiydi ve ertesi yıl o ve kız kardeşi Blažena, Turnov’daki OV KSČ üyeleri. İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde (RAF) pilot olan kardeşleri Václav’dan vazgeçtiler ve Temmuz 1950’de annelerinin soyadını alıp adlarını Bakovské olarak değiştirdiler.
Kardeş Zdeněk de yeni Bakovský soyadını benimsedi ve daha sonra 21 Ağustos 1968’den sonra Prag’daki Charles Üniversitesi’nde normalleştiricilerden biri oldu. En küçük erkek kardeş Ivan, Příbram madenlerinde öldü. Annesinin ölümünden sonra oğlunun yazılı iletişim kurduğu Peder Václav, 80 yaşına kadar yaşadı ve 1967’de Turnov’daki bir hastanede tamamen terk edilmiş halde öldü. Berber olarak çalıştığı dönemde, berber dükkanındaki aynanın arkasına, gurur duyduğu oğlu Václav’ın bir fotoğrafını koyardı.
Eski RAF navigatörü Jaroslav Novák, Václav Leitensdorfer’i şu şekilde hatırladı: “Vašek bir batman’dı ve Hava Kuvvetlerine Hindistan’dan gelmişti. Harika bir çocuktu, çok iyi bir telgraf operatörü ve radar operatörüydü. Harika bir mizah anlayışı vardı. Ekibimizle çok iyi uyum sağladı. Ondan çok memnun kaldık.’
Bu, örneğin, askeri kurslardan birini yüzde 89’luk ortalamanın üzerinde bir sonuçla bitirmesi ve bunun için Çekoslovak Hava Kuvvetleri Müfettişliği’nin Şubat 1944’te kendisine bir övgü vermesiyle kanıtlanıyor.
17 Şubat 1942 tarihli bir rapor, Londra’da sürgündeki Milli Savunma Bakanlığı’nın muhatabı olan, Nazi Almanyası’na karşı mücadeledeki kararlılığı, cesareti ve azmi ortaya koyuyor. Kasım 1939’un sonlarından itibaren, Rovensko pod Troskami’nin yerlisi, daha sonra Binbaşı Václav Leitensdorfer, onunla aynı konuda yorulmak bilmeden yazışmalar yaptı.
Sonunda dileği gerçekleşti ve Baťa’nın fabrikalarında çalıştığı Hindistan’dan Britanya Adaları’na geldi. 2 Ocak 1943’te ünlü RAF filosuna telsiz operatörü ve topçu olarak kabul edildi. Bu pazar memleketindeki St. Václav bir hatıra plaketinin açılışını yapacak.
Madalyalar, haçlar ve emirler
Leitensdorfer, 22 Mayıs 1945’teki son operasyonel uçuşundan döndüğünde, Liberator bombardıman uçağının kokpitindeki puanı, 53 uçuşta 578,03 çalışma saati gibi kayda değer bir rakamdı. Bu ona savaş sırasında Çekoslovak Cesaret Madalyası’nı kazandırdı. Daha sonra kendi ülkesinde iki kez Savaş Haçı veya Birinci Sınıf Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi ve Britanya’da Afrika Yıldızı, Savunma Madalyası veya Savaş Madalyası aldı.
1991 yılında anısına binbaşı rütbesini aldı. Jan ve Zdenek Railová’nın Through Obstacles to the Stars II adlı kitabı, “Uçuş koşulları çoğu zaman çok zor ve zorlu olmasına rağmen, performansında her zaman cesur ve titiz olduğunu gösterdi” diyor.
Leitensdorfer, 22 Mayıs 1945’teki son operasyonel uçuşundan döndüğünde, Liberator bombardıman uçağının (resimde görülen) kokpitindeki skoru, 53 sortide kayda değer bir 578,03 çalışma saatine ulaşmıştı.
Turnovan Karl Havlíček’e Rovensko’daki Václav Leitensdorfer için bir anma plaketi yapma fikrini veren de bu yayına dahil edilmesiydi. Askeri tarih meraklısı daha sonra tüm yönetimi kendi parasıyla üstlendi, üzerinde plaket bulunan bir anıt taş yaptırıp Bohemya Cenneti’ndeki küçük kasabaya getirdi.
“Biraz deliyim ama çocukluğumdan beri uçaklara ve onların model yapımına hayran kaldım ve RAF’ta görev yapan Çekoslovak pilotların tarihine de her zaman ilgi duydum. Rail kardeşlerin kitabını okuduğumda Binbaşı Leitensdorfer gibi bir savaşçının Rovensko’da bir şeyleri olması gerektiğini düşündüm. Ayrıca babam Rovensko’nun bir parçası olan Štěpanovice’de yaşıyor. Ve böylece işe koyuldum. Bay Raila ile temasa geçtim, o çok istekliydi ve bunu bana kutsadı, ayrıca şehirde buna büyük destek veren harika bir belediye başkanı da var,” diye itiraf etti Karel Havlíček.
Tarihi bir uçağın üst geçidi
Gelecekte pilotun üç kızını ve diğer akrabalarını bulmak istiyor. Havlíček, “Onlardan birinin gelecek yıl Rovensko’ya gelmesini istiyorum” diyor. Zengin Pazar programına da katıldı. Plakanın açılışının yanı sıra, örneğin Jan Antonín Baťa’nın birlikte uçtuğu ve daha sonra 311’inci Çekoslovak Bombalama Filosu’nda telsiz telgrafçısı olarak birlikte çalıştığı tarihi Elektra uçağının üst geçidi de hazırlandı.
“Bir dakikalık sessizlik ya da işkence istemedim. Václav neşeli, düzgün bir çocuktu, bir atletti ve onun da aynı fikirde olduğunu söyleyebilirim. Ve muhtemelen o da benimle aynı fikirde çünkü bana havanın güzel olmasını emretmişti. Aptalca bir şey yapsaydım kesinlikle bana haber verirdi” diye gülümsüyor Havlíček.
Rovinj kilisesinde saat 13.30’da başlayan Pazar günkü etkinliğin bir diğer ilgi çekici özelliği ise Çek Spitfire Kulübü’nün sorumlu olduğu bir Spitfire savaş uçağının 1:1 ölçekli replikasıyla bir dönem RAF kampının gösterilmesi. Karel Havlíček, “Kopya reçineden yapılmış, ancak aynı zamanda yavaş yavaş eklenen birkaç orijinal parça da içeriyor” diye ekliyor.
Baba oğluyla gurur duydu
İnsanlık tarihinin en büyük savaşının sona ermesinin ardından Václav Leitensdorfer’in ailesinin ve yakınlarının kaderi de ilginç ve aynı zamanda üzücü. 6 Kasım 1913’te doğan savaş kahramanı, 19 Mayıs 1984’teki ölümüne kadar Manş Denizi’nin öbür tarafında kaldı.
Přes očky ke hvězdám II kitabından bahsedelim: “Şubat 1948 geldi (…) İki yaş küçük olan Rahibe Bozena, Ulusal Cephe’nin yerel eylem komitesinin aktif bir üyesiydi ve ertesi yıl o ve kız kardeşi Blažena, Turnov’daki OV KSČ üyeleri. İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde (RAF) pilot olan kardeşleri Václav’dan vazgeçtiler ve Temmuz 1950’de annelerinin soyadını alıp adlarını Bakovské olarak değiştirdiler.
Kardeş Zdeněk de yeni Bakovský soyadını benimsedi ve daha sonra 21 Ağustos 1968’den sonra Prag’daki Charles Üniversitesi’nde normalleştiricilerden biri oldu. En küçük erkek kardeş Ivan, Příbram madenlerinde öldü. Annesinin ölümünden sonra oğlunun yazılı iletişim kurduğu Peder Václav, 80 yaşına kadar yaşadı ve 1967’de Turnov’daki bir hastanede tamamen terk edilmiş halde öldü. Berber olarak çalıştığı dönemde, berber dükkanındaki aynanın arkasına, gurur duyduğu oğlu Václav’ın bir fotoğrafını koyardı.
Eski RAF navigatörü Jaroslav Novák, Václav Leitensdorfer’i şu şekilde hatırladı: “Vašek bir batman’dı ve Hava Kuvvetlerine Hindistan’dan gelmişti. Harika bir çocuktu, çok iyi bir telgraf operatörü ve radar operatörüydü. Harika bir mizah anlayışı vardı. Ekibimizle çok iyi uyum sağladı. Ondan çok memnun kaldık.’
Bu, örneğin, askeri kurslardan birini yüzde 89’luk ortalamanın üzerinde bir sonuçla bitirmesi ve bunun için Çekoslovak Hava Kuvvetleri Müfettişliği’nin Şubat 1944’te kendisine bir övgü vermesiyle kanıtlanıyor.